Mikrobiom skóry - co trzeba wiedzieć?

Skórę człowieka zamieszkują niezliczone mikroorganizmy. Są określone mianem mikrobiomu, który tworzy jej barierę ochronną. Naruszenie równowagi żyjących na skórze bakterii, wirusów i grzybów wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Jak więc chronić mikrobiom? Na czym dokładnie polega jego rola? Na te oraz inne ważne pytania odpowiadamy poniżej.

Zacznijmy od wyjaśnienia, co to mikrobiom skóry. Otóż jest to określenie populacji mikroorganizmów zamieszkujących organizm człowieka, ściśle dopasowanych do poszczególnych miejsc ciała. Termin ,,mikrobiom” po raz pierwszy został użyty w 2001 roku przez laureata nagrody Nobla Joshua Lederberg’a, który sugerował, aby używać go do określenia zbiorowego genomu wszystkich drobnoustrojów komensalnych, symbiotycznych i chorobotwórczych bytujących w ludzkim organizmie. Mikrobiom skóry to złożony ekosystem odpowiedzialny za utrzymanie jej zdrowia, a co za tym idzie - dobrego stanu całego organizmu. Co ważne, skład mikrobiomu różni się w zależności od części ciała. Wyróżnia się m.in. mikrobiom górnych dróg oddechowych czy przewodu pokarmowego. Wiesz już, co to jest mikrobiom skóry. Czas bliżej przyjrzeć się tworzącym go organizmom oraz funkcji, jaką pełnią w Twoim życiu.

Mikrobiom człowieka zaskakuje różnorodnością mikroorganizmów. Wśród nich znajdują się bakterie, które stanowią najliczniejszą grupę, ale także wirusy i grzyby. Zdrowy mikrobiom twarzy i ciała to zrównoważona społeczność mikroorganizmów. Ilościowy udział poszczególnych organizmów w mikrobiomie to kwestia indywidualna dla każdego człowieka. Mikrobiom skóry odgrywa ważną rolę w utrzymaniu właściwego pH skóry, wzmocnieniu jej bariery naskórkowej i zainicjowaniu oraz ciągłej stymulacji odporności miejscowej i ogólnej organizmu. Zaburzenia w równowadze mikrobiomu mogą więc prowadzić do rozwoju różnych problemów skórnych. Nieprawidłowy mikrobiom stwierdzono w przebiegu chorób takich jak trądzik, egzema czy łuszczyca. Jak widać, funkcja mikrobiomu to w dużej mierze utrzymanie organizmu w zdrowiu. Poniżej szerzej przyglądamy się temu zagadnieniu.

Mikrobiom skóry twarzy i ciała ulega zmianom pod wpływem szeregu czynników. Warto im się przyjrzeć:

• Mikrobiom zmienia się z wiekiem. U nastolatków przechodzących okres dojrzewania ulega on zmianom pod wpływem hormonów. Wówczas w siłę rosną bakterie Cutibacterium acnes przyczyniające się do rozwoju trądziku. Za to u osób starszych częściej występują drożdżaki i dermatofity, co jest wynikiem spadku odporności miejscowej skóry, osłabienia aktywności gruczołów łojowych oraz przesuszenia skóry.

• Na skład mikrobiomu wpływają czynniki genetyczne, wiek oraz rasa.

• Mikrobiom może zmienić się pod wpływem zanieczyszczenia środowiska.

• Kolejne czynniki decydujące o mikrobiomie skóry to dieta oraz styl życia. Różne składniki odżywcze wpływają na wzrost i rozwój mikroorganizmów. Szczególnie niebezpieczne dla homeostazy okazuje się wysokoprzetworzona żywność oraz brak błonnika w diecie. Należy do tego dodać używki w postaci alkoholu czy papierosów.

• Przewlekły stres często odbija się na składzie mikrobiomu.

• Ekspozycja na promieniowanie UV bez odpowiedniej ochrony zaburza równowagę mikroorganizmów.

• Na mikrobiom skóry wpływają kosmetyki. Unikaj agresywnych detergentów do mycia twarzy i ciała oraz produktów niedopasowanych do potrzeb Twojej skóry. Ponadto zbyt częste mycie skóry może przyczynić się do usunięcia z niej mikroorganizmów, co skutkuje zaburzonym mikrobiomem skóry, prowadzi do naruszenia, a nawet zniszczenia warstwy ochronnej skóry, a w efekcie zaburzenia jej podstawowych funkcji.

• Niebezpieczna dla mikrobiomu bywa długotrwała antybiotykoterapia.

Populacja drobnoustrojów zasiedlających ludzką skórę składa się z drobnoustrojów symbiotycznych, czyli takich, których obecność jest nieodzowna do utrzymania zdrowia, organizmów komensalnych, które są obojętne dla organizmu, ale w szczególnych sytuacjach mogą stać się przyczyną zakażeń oraz mikroorganizmów chorobotwórczych, które stanowią zagrożenie dla zdrowia, a czasami życia człowieka.
Kluczowa funkcja mikrobiomu skóry to ochrona przed patogenami, czyli drobnoustrojami chorobotwórczymi. Produkuje on tzw. bakteriocyny – substancje bakteriobójcze, które posiadają moc zwalczania wspomnianych patogenów. Kiedy w Twoim organizmie oraz mikrobiomie utrzymuje się stan równowagi, organizmy żyjące na powierzchni skóry są dla niej obojętne lub  nawet korzystne. Kiedy jednak dojdzie do zaburzenia homeostazy, zmieniają się w groźne patogeny. To moment, w którym dochodzi do rozwoju lub zaostrzenia przebiegu chorób skóry. Mikrobiom wpływa na reakcje zapalne oraz odpowiedź immunologiczną skóry. Wspiera również jej nawilżenie. Jak widać, kwestia tego, jak odbudować mikrobiom skóry w razie jego naruszenia zyskuje ogromne znaczenie.

Prawidłowa pielęgnacja skóry pomoże Ci utrzymać równowagę mikrobiomu. Jak dbać o mikrobiom na co dzień? Zadbaj o dobre nawyki pielęgnacyjne, a skóra odwdzięczy Ci się zdrowiem. Zacznijmy od tego, czego powinnaś unikać:

• Nie oczyszczaj skóry więcej niż 2 razy dziennie.
• Nie złuszczaj skóry zbyt często i intensywnie, a także unikaj jej pocierania, czy to w ciągu dnia, czy podczas mycia, a następnie jej wycierania.
• Zrezygnuj z kosmetyków z czystym alkoholem w składzie.

Jak dbać o mikrobiom skóry za pomocą kosmetyków i na co zwrócić uwagę w codziennej pielęgnacji? Postaw na odżywienie i nawilżenie skóry. Chroń jej płaszcz hydrolipidowy – pomogą Ci w tym kosmetyki do twarzy bogate w ceramidy, panthenol oraz niacynamid. To składniki, które zawierają kosmetyki Urea Repair bogate w mocznik i inne naturalne czynniki nawilżające (NMF) służące poprawie zdolności wiązania wody w skórze i zwiększające poziom jej nawilżenia. Produkty z tej linii zawierają także ceramidy oraz inne lipidy wzmacniające barierę skórną. Cenne wsparcie w ochronie mikrobiomu stanowią również kosmetyki Aquaphor, które przyspieszają regenerację skóry. Obie linie zawierają nie tylko produkty do twarzy, ale też kosmetyki do pielęgnacji ciała. Z kolei w trosce o skórę trądzikową, której równowaga uległa zaburzeniu, pomogą Ci kosmetyki DermoPure – wiele spośród nich to ważne wsparcie w farmakologicznym leczeniu trądziku. Pamiętaj, żeby każdego dnia stosować ochronę przeciwsłoneczną.

Wierzymy, że zagadnienie mikrobiomu skóry stało się dla Ciebie jaśniejsze i lepiej zrozumiałe. To ważny element ochronny dla organizmu, dlatego warto poświęcić mu należytą uwagę. Wśród produktów Eucerin znajdziesz także kosmetyki na przebarwienia czy produkty przeciwzmarszczkowe, dzięki którym zadbasz o kondycję skóry.