Plecy kobiety

Wrażliwa skóra ciała Zrozumieć przyczyny oraz sposoby ochrony

Skóra ciała może stać się bardziej wrażliwa pod wpływem czynników środowiskowych takich jak wahania temperatury oraz czynników wewnętrzncyh takich jak zmiany hormonalne. Niektóre osoby mają predyspozycje do występowania problemów skórnych o bardzo nieprzewidywalnym charakterze, które mogą rozwinąć się w dowolnym momencie życia. Zaburzenie czynności skóry może wystąpić w różnych miejscach na ciele. Ważne jest by zrozumieć, że "skóra wrażliwa" nie jest zjawiskiem patologicznym ani chorobą. 

Chociaż nie ma lekarstwa na skórę wrażliwą, to jednak jej objawy można minimaizować dzięki zrozumieniu mechanizmów jej występowania. Można skutecznie radzić sobie ze skórą wrażliwą, gdy uda się zrozumieć jej "język", przyczyny i bodźce, które pogarszają stan skóry.

OBJAWY

W jaki sposób rozpoznać wrażliwą skórę ciała?

Sprężystość i elastyczność zdrowej skóry jest utrzymywana dzięki jej naturalnym funkcjom ochronnym, które chronią przed wpływem czynników zewnętrznych i ograniczają nadmierną utratę wody. Kluczem do prawidłowego funkcjonowania skóry jest jej lekko kwaśny odczyn, który sprzyja złuszczaniu komórek oraz ochronie przed czynnikami takimi jak zanieczyszczenia, bakterie i alergeny.

Objawy wrażliwej skóry to: 

  • łuszczenie, 
  • zaczerwienienie, 
  • opuchnięcie 
  • i powstawanie szorstkiej powierzchni, 

którym towarzyszą niewidoczne zmiany w postaci odczuć takich jak: 

  • świąd
  • kłucie
  • pieczenie
  • uczucie ściągnięcia.

Kobieta w staniku, dotykająca swojego prawego ramienia.
Zdrowa skóra ma naturalną barierę ochronną, która ogranicza utratę wody i chroni leżące głębiej warstwy przed podrażnieniem.

Jeśli nie wyeleminuje się wczesnych objawów wrażliwej skóry, może dojść do pękania  i uszkodzenia skóry. Nawet duże powierzchnie skóry na rękach, nogach, dekolcie, ramionach, łokciach, łydkach i kolanach są podatne na tego typu zmiany. Wrażliwość może wyzwalać gorący prysznic, drażniące produkty do pielęgnacji ciała, ekspozycja na słońce, pocenie się podczas wysiłku fizycznego lub klimatyzacja.

Niektóre obszary skóry są bardziej podatne na działanie tych czynników. Dotyczy to powierzchni rąk, gdzie na skutek niedostatecznej atywności gruczołów skóry niezbędnej do zachowania bariery skórnej, te obszary są mniej chronione przed czynnikami zewnętrznymi. Regularne mycie zasadowym mydłem znacząco obniża naturalne pH. Osłabiona funkcja ochronna skóry może prowadzić do wystąpienia reakcji zwiększających wrażliwość i wywołujących kontaktowe zapalenie skóry, które występuje pod postacią pęcherzy, wysuszenia i pękania.

Wrażliwa skóra może występować na głowie, z czego u około 60% kobiet i 40% mężczyzn występują takie objawy jak zaczerwienienie, uczucie ściągnięcia i świąd. Istnieje coraz więcej dowodów świadczących o tym, że wrażliwośc skóry głowy jest związana z mikrozapaleniami. Dowiedz się więcej o objawach i przyczynach wrażliwości skóry głowy.

Skóra w obszarach intymnych różni się od skóry w innych częściach ciała i chroniona jest przez liczne naturalne bariery. Jeśli ulegają one osłabieniu, na przykład przez nadmierne oczyszczanie, skóra staje się bardziej podatna na świąd, dyskomfort, a nawet zakażenie.

Zmiany związane z rozciąganiem skóry - podczas ciąży, na skutek przybrania na wadze lub gwałtownego wzrostu - mogą prowadzić do pojawienia się rozstępów, które również wykazują zwiększoną wrażliwość i łatwo ulegają podrażnieniu. Największe ryzyko pojawienia się takiego rodzaju zmian występuje na piersiach, brzuchu i górnej części ud. Dowiedz się więcej o skórze różnych części ciała.

Dwie dotykające się kobiece ręce.
Na powierzchni rąk występuje osłabiona funkcja ochronna, dlatego skóra w tym miejscu może stać się wrażliwa.
Kobieta sprawdzająca swoją skórę na głowie
Zgodnie z danymi szacunkowymi, u około 60% kobiet skóra na głowie jest wrażliwa.

Podobne objawy wystepują również przy innych zaburzeniach skóry, ale ich przyczyny i sposoby rozwiązania problemu są inne.

Alergia na słońce może prowadzić do zaczerwienienia skóry i świądu. Mogą temu również towarzyszyć pęcherze, krosty i wysypka. Najczęściej zmiany pojawiają się na wewnętrznej stronie rąk, dłoni i klatki piersiowej. Tego rodzaju alergie, wraz z wielopostaciowymi osutkami świetlnymi (PLE) występują dość często i powstają pod wpływem promieni UV. Kremy z filtrami przeciwsłonecznymi mogą również przyczyniać się do rozwoju tych zmian. Dowiedz się więcej o PLE i alergii na słońce

Odwodniona skóra jest zdrową skórą,  w której brakuje wilgoci, ze względu na niedobór akwaporyn lub kanałów białkowych, które kontrolują przenikanie wody do i z komórek. Badania in-vitro wykazały, że nowe akwaporyny powstają pod wpływem aktywnego składnika Gluco-glicerolu

Objawy związane z obecnością suchej skóry obejmują obecność szorstkiej powierzchni, łuszczenie oraz zaczerwienienie skóry. Towarzyszy im nasilony świąd. Tak jak w przypadku skóry wrażliwej, skóra sucha może występować w dowolnym miejcu na ciele, ale szczególnie często występuje na rękach, stopach, kolanach i łokciach. Przyczyną jest brak substancji wiążących wodę lub składników naturalnego czynnika nawilżającego (NMF), zwłaszcza mocznika.

Skóra odwodniona i sucha może stać się wrażliwa, ponadto podatna jest również na rozwój innych zaburzen skórnych i chorób.
Kobieta dotykająca ręką klatki piersiowej
Na klatce piersiowej występuje tendencja do rozwoju uczulenia na słońce, zaczerwienienia i świądu.
Kobieta nakładająca krem na swoją prawą nogę.
Badania in-vitro wykazały, że akwaporyny powstają pod wpływem aktywnego składnika Gluco-glicerolu.

W przypadku wątpliwości dotyczących określenia rodzaju skóry, nasz test skóry może być pomocny. W celu uzyskania formalnej diagnozy medycznej należy skonsultować się z dermatologiem lub lekarzem innej specjalności.

PRZYCZYNY

Co zwiększa wrażliwość skóry?

Naturalne systemy ochronne

W skórze występują naturalne systemy ochronne, które zapewniają jej zdrowie. Powierzchnię skóry pokrywa płaszcz wodno-lipidowy, złożony z wody, kwasów tłuszczowych i lipidów. Jego pH wynosi około 5 czyli jest lekko kwaśne, dzięki czemu chroni skórę przed wnikaniem drobnoustrojów i zasadowymi zmianami, na przykład pod wpływem mydła. Neutralizuje zasadowe substancje za pomocą tak zwanych substancji buforowych, które przywracają i stabilizują równowagę kwasową.

Płaszcz wodno-lipidowy znajduje się na najbardziej zewnętrznej powierzchni naskórka, określanej jako warstwa rogowa (stratum corneum). Składa się z lipidów i komórek, które razem tworzą przepuszczalną barierę. Jego pH wynosi 5 i sprzyja:

  • naturalnemu złuszczaniu się komórek
  • tworzeniu bariery ochronnej
  • optymalnemu funkcjonowaniu enzymów skóry. 

Wszytskie te procesy zależą od aktywności enzymatycznej, która przyśpiesza reakcje biochemiczne, utrzymując skórę nawilżoną i gładką oraz chroni przed czynnikami drażniącymi. Jednak w skórze wrażliwej, ta aktywność jest hamowana, co prowadzi do nadmiernej utraty wody i przenikania składników drażniących w głąb skóry.

SKIN BARRIER

Protection against harmful substances
Hydrolipid film
Protection against moisture loss

Warstwa rogowa (stratum corneum) tworzy zewnętrzną warstwę naskórka i ochrania organizm przed szkodliwymi substancjami z zewnątrz.

Dotyczy to zwłaszcza przypadku, w którym skóra jest cieńsza niż w innych obszarach ciała, na przykład na powierzchni rąk. Ograniczona liczba gruczołów łojowych zapewnia mniejszą ilość potu i lipidów, które tworzą film hydrolipidowy. Kontakt z szeroką liczbą bodźców zewnętrznych sprzyja szybkiemu wysuszaniu skóry i zwiększeniu jej wrażliwości.

Skóra w intymnych obszarach różni się od innych części ciała. Jej warstwa ochronna jest bardziej kwasowa, a pH waha się od 3.5 w młodości do 5 przed menopauzą. Tak niskie pH jest utrzymywane przez pożyteczne bakterie takie jak Lactibacilli, które hamują wzrost patogennych drobnoustrojów, wytwarzając kwas mlekowy. Zmiana w pH może prowadzić do podrażnienia, świądu, uczucia pieczenia i zakażeń.

Naga kobieta zakrywająca swoje obszary intymne obiema rękami.
Odczyn skóry w obszarach intymnych jest inny niż w pozostałych obszarach ciała.

Wewnętrzne przyczyny występowania skóry wrażliwej ciała.

  • Chociaż skóra wrażliwa może pojawić się w każdym wieku, to szczególnie często występuje w dzieciństwie lub późnym wieku. W obu tych okresach życia, skóra jest cieńsza i pełni słabszą funkcję ochronną, co prowadzi do zaburzenia pH i zwiększonej utraty wody. Skóra dziecka w fałdach skórnych i w obszarach intynmnych jest szczególnie podatna na takie zmiany. Dowiedz się więcej o skórze w różnym wieku.
  • Zmiany hormonalne związane z cyklem menstruacyjnym, ciążą, dojrzewaniem i menopauzą wpływają na wytrzymałość skóry na czynniki drażniące. W ciąży, na przykład, często powstają rozstępy, które ulegają zaczerwienieniu i stają się bolesne.
  • Wrażliwość może towarzyszyć innym zaburzeniom, w tym atopowemu zapaleniu skóry oraz suchej skórze 
  • Podobnie, u osób z alergią wziewną (pyłki, roztocza) występuje ryzyko rozwoju wrażliwości skóry ze względu na przenikanie alergenów przez skórę.
Ciężarna kobieta obejmująca swój brzuch.
Zmiany hormonalne mogą wpływać na wrażliwość skóry na czynniki drażniące.
Kobieta drapiąca się po lewej nodze.
Nadmierne, zbyt intensywne kąpiele lub zbyt częste mycie pod prysznicem może wysuszać i uwrażliwać barierę skórną.

Zewnętrzne przyczyny skóry wrażliwej ciała.

  • Narażenie na niską wilgotność i zimne powietrze powoduje, że dochodzi do zwiężenia naczyń krwionośnych w skórze, w ramach mechanizmu chroniącego organizm przed wyziębieniem, co pozbawia skórę niezbędnej wody. Skóra łatwo ulega wysuszeniu i złuszczaniu.
  • Wysoka temperatura i wilgotność wywołują większe pocenie, parowanie i wysuszanie skóry.
  • Wolne rodniki powstające pod wpływem promieniowania UV, ozonu lub substancji zanieczyszczających środowisko, osłabiają naturalne mechanizmy obronne skóry, sprzyjając jej wysuszeniu i podrażnieniu. Dowiedz się więcej o czynnikach, które wpływają na skórę.
  • Leczenie medyczne w formie radioterapii lub antybiotykoterapii zwiększa wrażliwość skóry, a chemioterapia niszczy pożyteczne bakterie takie jak Lactobacillii.
  • Tradycyjne mydła i detergenty usuwają cząsteczki brudu, ale również ważne lipidy chroniące skórę, prowadząc do zaburzenia pH oraz podrażnienia skóry.

Kobieta w zimowych ubraniach.
Niska temperatura może uszkodzić film hydrolipidowy i wywoływać wrażliwość.
Ręka kobiety trzymającej tabletkę przed ustami.
Niektóre leki mogą zwiększać wrażliwość skóry, chociaż przeważnie jest to przejściowe.
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE

Bodźce, które zwiększają wrażliwość skóry

Oprócz czynników, które zwiększają wrażliwość skóry, wiele bodźców może nasilać istniejące zaburzenia, co utrudnia określenie jednego konkretnego czynnika odpowiedzialnego za zmiany.

Nieprzewiewne, syntetyczne materiały mogą wmożenie pocenia się prowadząc do nadmiernej utraty wody, zwłaszcza w obszarach intymnych.


Ręce szczególnie narażone są na kontakt z licznymi substancjami chemicznymi, zarówno w pracy jak i w domu. Fryzjerzy, pracownicy branży budowlanej oraz pracownicy branży przemysłowej, mogą mieć kontakt z kwasami, silnymi zasadami i rozpuszczalnikami podczas swoich codziennych zajęć.


Regularne stosowanie produktów nawilżających i oczyszczających o zasadowym pH przekracza zdolności neutralizujące skóry, zwiększając jej podatność na czynniki drażniące i zakażenia. Czynniki aktywne powierzchniowo takie jak laurylosiarczan sodu mogą uszkadzać komórki warstwy rogowej i osłabiać jej przepuszczalnosć.

Wefekcie, skóra ulega wysuszeniu Zbyt długi kontakt z wodą zwiększa przepuszczalność ( a co za tym idzie podatność na wnikanie szkodliwych substancji z zewnątrz) nawet zdrowej skóry dziesięciokrotnie, na skutek utraty składników naturalnego czynnika nawilżającego (NMF) oraz lipidów powierzchniowych.

Kobieta w wełnianym swetrze.
Niektóre materiały takie jak wełna mogą powodować podrażnienie i pocenie się prowadząc do nadmiernej utraty wody.
Fryzjerka w trakcie pracy,  trzymająca grzebień.
Nadmierna ekspozycja na substancje chemiczne może nasilać objawy wrażliwej skóry.
ROZWIĄZANIA

Łagodzenie i ograniczanie objawów wrażliwej skóry

Zapobieganie nawrotom

Nieprzewidywalność wrażliwej skóry oznacza, że w wielu przypadkach rozwiązanie jej problemu opiera się bardziej na zapobieganiu niż leczeniu.

Ochrona skóry przed promieniami słonecznymi pomaga w ograniczaniu jej wrażliwości. Najlepiej jest całkowicie unikać słońce w okresie od około 11:00 rano do 15:00 po południu i nosić ubranie chroniące przed promieniami słońca. Dotyczy to zwłaszcza dzieci w wieku poniżej 3 roku życia. Należy wybrać krem z filtrem przeciwsłonecznym, który jest wolny od substancji drażniących takich jak na przykład substancje zapachowe i nakładać go w dużej ilości, 30 minut przed wyjściem na słońce. Wskazane jest powtarzanie aplikacji preparatu do ochrony przeciwsłonecznej co około dwie godziny.


Należy również pamiętać o właściwej codziennej pielęgnacji: skrócić czas kąpieli oraz myć ręce pod ciepłą, nie gorącą wodą. Należy również unikać silnego szorowania skóry i raczej osuszać skórę za pomocą klepania niż pocierania. 


Wskazane jest wybieranie ubrań z naturalnych, a nie syntetycznych materiałów. Dotyczy to zwłaszcza miejsc intymnych, ponieważ bielizna ze sztucznych materiałów może sprzyjać zakażeniom bakteryjnym. 


Chronienie rąk podczas kontaktu z drażniącymi substancjami może ochronić je przed ich szkodliwym wpływem. W przypadku narażenia na substancje powierzchniowo czynne, detergenty i inne substancje o działaniu drażniącym, należy odpowiednio zabezpieczyć ręce np używając rękawiczek.

Matka nakładająca krem z filtrem przeciwsłonecznym na ramiona swojego syna.
Zawsze należy stosować krem z filtrem przeciwsłonecznym do skóry wrażliwej.
Kobieta zawinięta w ręcznik
Po wyjściu spod prysznica należy bardzo delikatnie wycierać skórę, żeby zapobiec uszkodzeniu ochronnej bariery skórnej.

Wspomaganie naturalnych mechanizmów obronnych skóry

W skórze wrażliwej, aktywność enzymów ulega często zahamowaniu, co prowadzi do osłabienia funkcji bariery ochronnej.  Badanie wykazało, że liczne składniki pochodzenia naturalnego mogą pobudzać enzymy  do ponownej ochrony ciała. Do takich składników należą:

  • Dexapenthanol, pochodna witaminy B, która pobudza regenerację skóry. Wzmacnia naturalną funkcję ochronną skóry i wspomaga jej zdrowie oraz elastycznosć. Wiadomo również, że w określonych stężeniach ten aktywny składnik przyśpiesza samoistne procesy gojenia i naprawy skóry.
  • Gliceryna, która wchłania i wiąże wodę, pomaga w nawilżaniu skóry.
  • Bufor cytrynianowy ph5 przywraca naturalne ph skóry. W rezultacie prawidłowa aktywność enzymów i naturalna, zdrowa równowaga zostają przywrócone.

Naturalne, czyste oleje pochodzenia roślinnego
takie jak migdałowy lub z jojoby zawierają kwas linolenowy - nienasycony kwas tluszczowy, który wzmacnia naturalną funkcję ochronną skóry.

Wybór produktów do pielęgnacji skóry

Przy wyborze produktów do oczyszczania czy pielęgnacji skóry wrażliwej ważne jest aby unikać takich, które zawierają substancje mogące wywołać podrażnienia, jak na przykład barwniki. Produkty do skóry wrażliwej powinny działać nie tylko na powierzchni skóry ale również głębiej, a ich działanie powinno być długotrwałe.

W ramach codziennej pielęgnacji skóry wrażliwej warto stosować delikatne produkty myjące jak Eucerin pH5 Olejek pod prysznic oraz łagodne produkty pielęgnacyjnje jak Eucerin pH 5 Mleczko do ciała z linii Eucerin do skóry wrażliwej. Produkty te zawierają połączenie Dexpanthenolu i Gliceryny aby wspomóc prawidłowe funkcjonowanie naturalnej bariery ochronnej skóry.

Do pielęgnacji wrażliwej skóry głowy wybieraj delikatne szampony zawierające łagodne surfaktanty jak szampon Eucerin DermoCapilliare ph5 Mild.

Kobieta nakładająca krem na swoją prawą nogę.
Warto sprawdzić czy preparat do skóry wrażliwej zawiera takie aktywne składniki jak Dexapenthanol i gliceryna, które oddziaływują także pod powierzchnią skóry.
Eucerin In-Shower Body Lotion should be applied on wet skin, while still in the shower.